การใช้แผนที่ดาว

           
                 การศึกษาเกี่ยวกับดวงดาวจำเป็นต้องรู้จักกลุ่มดาวและดาวฤกษ์ที่สำคัญ และสามารถชี้บอกดาวเคราะห์ได้ สิ่งสำคัญที่จะช่วยในการบอกตำแหน่งและชี้บอกกลุ่มดาวต่างๆ ได้คือ แผนที่ดาว ซึ่งเสมือนเป็นท้องฟ้าจำลองแบบ 2 มิติที่มีลักษณะเป็นรูปวงกลมหมุนได้ บางครั้งเรียกว่า แผนที่ดาวแบบหมุน ซึ่งสามารถนำมาใช้งานได้ง่าย สะดวกและมีขนาดเล็ก

แผนที่ดาวแบบหมุนหน้าเดียวประกอบด้วย 2  ส่วน คือ

                ส่วนที่ 1 แผ่นกลมที่ลงตำแหน่งดาวทั่วฟ้าที่สามารถมองเห็นได้ และแผ่นที่เป็นช่องท้องฟ้า ขอบนอกแบ่งขีดบอกวันที่และเดือนครบ 1 ปี พร้อมกับขีดบอกเวลาอยู่ส่วนที่แสดงขอบฟ้า และจะมีจุดบอกทิศต่างๆ

                ส่วนที่ 2 มีลักษณะเป็นซองที่สามารถตรึงเข้ากับส่วนที่ 1 ตรงจุดศูนย์กลาง โดยที่จุดศูนย์กลางของการหมุนคือ ตำแหน่งของดาวเหนือ


                การใช้แผนที่ดาว

                1. หมุนแผ่นวงกลมให้วันที่และเดือนที่ต้องการดูดาวตรงกับขีดบอกเวลาขระที่ดูดาวในแผ่นรูปท้องฟ้าหรือส่วนที่ 2

                2. ถือแผนที่ดาวไว้ตรงหน้าและหันหน้าไปยังทิศที่ต้องการดู เช่น ต้องการดูดาวบนท้องฟ้าในทางทิศเหนือเวลา 20.00 น. ของวันที่ 10 ธันวาคม ให้ปฏิบัติดังนี้

                     - ให้หมุนแผ่นวงกลมซึ่งมีวันที่และเดือนจนช่องวันที่ 10 ธันวาคมอยู่ตรงขีดเลข 20 ของ แผ่นเวลา
                     - หันหน้าไปทางทิศเหนือ ถือแผนที่ดาวไว้ตรงหน้า โดยทิศเหนือในแผนที่จะอยู่ตรงกับ ทิศเหนือของโลกและดาวเหนือ ซึ่งทิศตะวันออกจะอยู่ขวามือและทิศตะวันตกซ้ายมือ
                     - ดาวบนฟ้าที่อยู่บนครึ่งโดมด้านเหนือคือ ดาวที่ล้อมรอบด้วยเส้นโค้ง2 เส้น เป็นดาวที่อยู่ ทางทิศเหนือ
                     - ดาวที่อยู่นอกกรอบข้างบนเป็นดาวที่อยู่ทางทิศใต้ ถ้าต้องการดูดาวทางทิศใต้ต้องหันไป ทางทิศใต้และให้กลับแผนที่ดาวให้ทิศใต้อยู่ด้านล่าง ทิศตะวันออกจะอยู่ซ้ายมือและทิศ ตะวันตกจะอยู่ทางขวามือ